Nurdanhaber – Haber Merkezi
Drone veya Türkçe karşılığı ile İnsansız Hava Aracı (İHA)… Sivil alandaki pek çok kullanımının yanında, askeri olarak da ordulara birçok imkân sunuyor. Ancak bu teknolojik alete erişimin kolay olması, silahlı örgütlerin de İHA alanında çalışmalar yapmasına yol açıyor.
Irak’ın Musul kentine bağlı Başika kasabası yakınlarında yer alan Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait Zelikan askeri eğitim kampı, 28 Aralık 2015 tarihinde DAEŞ’in roket saldırısına maruz kaldı. Örgütün daha sonra yayınladığı video, roket saldırısının İHA aracılığıyla görüntülendiğini ortaya koydu.
Ekim 2016’da da Irak’ın kuzeyinde, Musul-Erbil arasındaki DAEŞ temas hattında Peşmerge güçleri ile birlikte görev yapan Fransız komandoları, bomba yüklü İHA saldırısına maruz kaldı. Meydana gelen patlamada iki Peşmerge yaşamını yitirirken iki Fransız komandosu da yaralandı. Bu olay DAEŞ’in kayda geçen ilk bombalı İHA saldırısı oldu.
Olaydan birkaç gün sonra benzer bir saldırı, Fırat Kalkanı Operasyonu kapsamında Suriye topraklarında görev yapan Türk askerlerinin başına geldi. DAEŞ’in patlayıcı yerleştirilmiş İHA ile yaptığı saldırıda biri ağır üç Türk askeri yaralandı.
Musul operasyonu başlamadan bir hafta önce, TSK’nın Zelikan askeri eğitim kampının üzerinde gene bir DAEŞ İHA’sı tespit edildi. Askerler İHA’yı omuzdan ateşlenen Stinger füzesi ile vurdu.
DEAŞ İHA’larının izinde
Kerkük’ün batı cephesinde bugüne kadar DAEŞ’e ait toplam 3 İHA düşürüldü. Bunlardan ikisi uçak şeklinde, biri ise amatör kullanıcılar için üretilmiş uzaktan kumandalı kuadropter (dört pervaneli helikopter) idi.
Uzmanlar söz konusu İHA’lar üzerinde incelemelerde bulundu. Buna göre örgüt, amatörlere yönelik üretilen modellerin yanı sıra, model uçak konusunda uzman kişilerce toplanan uçakları da kullanıyor.
Peşmerge kaynakları, ele geçirilen uçakların Amerika’da yapılan incelemesinden sonra, ortaya ilginç ayrıntılar çıktığını aktarıyor. Örgütün model uçak üretimi konusunda deneyimli üyeleri internet üzerinden parçaların siparişini veriyor. Uçaklar işlevine göre farklı boy ve ağırlıklarda.
Uzmanlara göre, DAEŞ bu uçakları Türkiye, Irak’ın diğer bölgeleri ve Ürdün gibi ülkelerde hazırlayıp, uçurarak kendi denetimlerindeki bölgeye gönderiyor olabilir. Bu yöntemde aynı frekansta iki kumanda kullanılıyor. Menzili 10-15 kilometreye kadar ulaşabilen bu uçaklar dikkat çekmeyen bir noktadan havalanıyor ve sınıra doğru uçuyor.
Sınırın karşı tarafındaki ikinci kullanıcı aynı frekanstaki uçağın pilotluğunu devralıp DAEŞ denetimindeki bölgeye indiriyor.
Uçak yapımında kullanılan malzemeler küçük ve hafif olduğu için parçalar halinde DAEŞ denetimindeki bölgelere sokulmaları da oldukça kolay. Bu yöntemle hem uçaklar içeri sokuluyor, hem de bozulan parçalar onarılıyor.
DAEŞ hava kuvvetleri
Hazır üretilen amatöre İHA’lardan sonra DAEŞ, farklı amaçlar için kullanabileceği toplama uçaklara geçti. Bu uçaklar genelde köpük gövdeli, büyük kanatlı ve yüksek irtifa uçakları oluyor. Bu da tespit edilmelerini zorlaştırıyor.
DAEŞ’in kumandalı uçakları bir de canlı yayın için kullanıyor. Sahada çatışan birliklerin idaresi, düşman unsurlarının tepkileri ve topçu atışlarının isabetini arttırmak için İHA’nın verdiği canlı görüntüler karargâhtaki DAEŞ üyeleri tarafından izleniyor.
Bu uçaklar çoğunlukla plastik ve köpük gibi radara yakalanması zor malzemelerden imal edildiğinden ve içindeki metal aksam küçük olduğundan tespit edilemiyor. Iraklı Peşmerge güçleri bugüne kadar çok sayıda İHA’yı düşürdü ve onlarcasına da el koydu. Buna rağmen DAEŞ’in her cephede model uçak uçurabilecek pilotlardan oluşan bir hava destek gücü bulunuyor.
DAEŞ kendi İnsansız Hava Araçlarını yapmaya başladıktan sonra farklı denemeler de yaptı. Uçan modele C4 gibi güçlü patlayıcılar yerleştirip, kumandanın bir düğmesi ile istedikleri an patlatabiliyorlar. Bu da üzerindeki kameralarla görerek uçabilen bu araçları ‘uçan bomba’ haline getirebiliyor.
Şimdiye kadar, DAEŞ’in bomba yüklü İHA’larla yaptığı iki saldırı kayda geçti. Ama Suriye ve Irak’ta görev yapan askeri birliklerin bu küçük uçakları daha ciddiye almasına neden oldu. Artık askerler yalnızca düşman hattına değil, gökyüzüne de bakıyor.
Uçuranlar vuruldu
Al Jazeera ekibinin Kerkük’ün batı cephesinde görüntülediği ve Peşmerge güçleri tarafından ele geçirilen İHA’nın üzerinde iki kamera vardı. Bunlardan birincisi pilotun uçuş kamerası, diğeri ise yerden video kaydı yapıyordu.
Peşmerge’nin ele geçirdiği uçak Amerikalı askeri uzmanlarca incelendi. Uçağın kalkış anına ilişkin görüntüleri ve GPS verilerini değerlendirilerek DAEŞ’in model uçak pilotlarının yeri belirlendi. Koalisyon uçakları belirlenen DAEŞ hedeflerini vurduysa da cephedeki Peşmerge güçleri hâlâ yeni İHA’ların bölge üzerinde uçtuğunu raport etmeye devam ediyor.
Kaynak: Al Jazeera