Nurdan Haber

Evlerde Bayram Namazı Kılabilir miyiz?

Evlerde Bayram Namazı Kılabilir miyiz?
22 Mayıs 2020 - 6:00

Bayram Namazını Evde Kılabilir miyiz?

 

Soru: Malumunuz bu bayram, koronavirüs nedeniyle bayram namazları bu salgının daha fazla yayılmaması için camilerde kılınmayacak.

 

Bu durumda halk kendi evlerinde tek başına ya da eşi ve çocuklarıyla beraber hutbe okumadan bayram namazlarını kılabilirler mi? Bunun hükmü nedir. Bizi aydınlatırsanız çok memnun oluruz?

 

Cevap: Bizim ülkemizde Müslümanlar genelde şafi ve Hanefi mezhebine mensup oldukları için bu konuda bu iki mezhebin görüşleri üzerinde duracağız inşallah. Şafi mezhebi için bayram namazları müekked sünnetlerdendir. Terki ise yani bayram namazlarını keyfi olarak kılmamak mekruhtur. Bayram namazı, şafi mezhebinde cemaatle de kılınabilir tek başına da kılınabilir. Cemaatle kılınması ise sünnettir. Sadece kurban bayramında hacılar için tek başına kılmaları sünnettir. Çünkü hacılar hac menasikleri, amelleri ile meşgul oldukları için. Bayram namazı kadınlar, çocuklar ve misafirler içinde sünnettir. Namazdan sonra hutbe okumak ise sünnettir. Okunmasa da sıkıntı yok namaz sahihtir. Bayram namazının hutbesi hutbe rükünlerinde aynı cuma namazındaki hutbe gibidir. Fakat hutbe şartlarında ise onun gibi değildir. Mesela, sayı meselesi gibi iki kişide olsalar bayram namazından sonra hutbe okumak sünnettir. Ayakta okumak, abdestli olmak gibi şartlar cuma hutbesinde bunlar mecburidir. Fakat bayram hutbesinde bunlar her ne kadar mecburi değillerse de bunlara riayet etmek müstahaptır.

 

Bayram namazının vakti şafi mezhebinde kuvvetli görüşe göre güneşin doğuşu ve öğle vaktinin girişi arsındadır. Fakat güneşin bir mızrak kadar yükselmesinden sonra kılınması sünnettir. Buda tahminen yaklaşık 30 dakika ile en fazla 45 dakika güneşin doğuşundan sonra gerçekleşir.

 

Bayram namazı iki rekattır. İlk rekâtta Fatiha’dan önce yedi defa tekbir getirmek sünnettir. İkinci rekâtta ise yine Fatiha’ya başlamadan önce beş tekbir getirmek sünnettir. Bu tekbirler arasında سبحان الله والحمدلله ولا إله إلا الله و الله أكبر demek sünnetidir. Tekbirlerle elleri kaldırmak ve daha sonra bağlamak sünnettir.

 

Neticede, şafi kardeşlerimiz kendi evlerinde ister tek başına ister eşi ve çocukları ile beraber cemaatle bayram namazlarını kılabilirler. Evlerinde hutbe okumaları ise yukarıda beyan ettiğimiz gibi hutbenin rükünlerini yerine getirebilen, isterse namazdan sonra eşine ve çocuklarına okuya bilir.

 

Hanefi mezhebinde ise bayram namazının hükmü cuma namazının vücub şartlarını taşıyan kimselere vaciptir. Vaktinin girmesi ise bayram günü güneşin doğuşu sırasındaki kerahet vaktinin çıkmasından sonra başlar. Bayram namazlarını cemaatle evde kılmaları ile vücubiyeti üzerlerinden kalkar. Tek başına bayram namazını kılamazlar. Eğer tek başına kılsalar bu namaz bayram namazı sayılmaz üzerlerinde vücubiyet kalkmaz. Nafile namaz kılmış sayılır. Fakat eşi ve çocukları ile beraber cemaatle kılmaları yeterlidir. Cuma namazındaki gibi sayı bakımından üç ya da dört kişi olmaları her ne kadar ibarelerin zahirinden şart olduğu vehmini verse de muhaşşi ibni Abidin ve Mezahibu’l-Erbaa kitabından anlaşılan, normal cemaatle kılınan namazlar gibi iki kişiyle de cemaatle bayram namazını kılmaları yeterlidir. Namazları sahih olup vücubiyet üzerlerinden kalkar. Namazdan sonra hutbe okumak ise onlarda da sünnettir. Fakat evlerde bayram namazlarını ailesiyle kılan kişiler için genelde şartlar yerinde olmadığı için hutbe okunmaz. Hanefi mezhebinde bayram namazının kılınışı ise, birinci rekâtta kıraatten önce üç kere tekbir getirilir. İkinci rekâtta ise kıraatten sonra yine üç tekbir kılınır. Bu tekbirler ise Hanefi mezhebinde vaciptir. Tekbirlerle birlikte eller kaldırılır ve yanlara bırakılır.

Neticede, Hanefi kardeşlerimiz bu bayramda evlerinde aileleriyle beraber cemaatle bayram namazlarını kılabilirler. Kılmaları halinde üzerlerinde vacip olan bayram namazı da bu şekilde yerine getirmiş olurlar.

 

Not: Bayram namazları için hutbe okumak dört mezhepte de vacip değildir, mustabtır. Bayram namazı şafi ve maliki mezhebinde müekked sünnetlerdendir. Hanefi mezhebinde ise vaciptir. Hanbeli mezhebinde ise farz u kifayedir. Hanbeli mezhebinde bayram hutbesinin sahih olması için aynı normal cuma hutbesinde ki şartlar yerine gelmesi lazım mesela en az 40 kişi hutbeyi dinlemeleri lazım. Onun için bu şartların evlerde gerçekleşmesi çok zordur. Hanbeli yeni fetva yazılarına baktım bu bayramda onlar evlerinde hutbe okumadan sadece bayram namazlarını kılacaklar. والله أعلم بالصواب

 

(ibni Abidin cilt 3.syf 50-76. Mevsue zuheyli cilt 2.syf 322-351.mezahibul erbaa cilt 1.syf 297.Bacuri cilt 1 syf 331-342.nihatul muhtaç cilt 2.syf 385-402)

 

(Molla Musab)

Alem-i İslamBediüzzaman'danDr. Mehmet Rıza DerindağDünyaGenelGünün Hadisiİslam ve HayatMisafir YazarlarNur TalebeleriTürkiyeYazarlarımız
Leyle-i Regaib Özel 5.000 Hatim Programı
Alem-i İslamBediüzzaman'danDünyaGenelGündemGünün DersiGünün Hadisiİslam ve HayatNur TalebeleriTürkiyeYazarlarımız
Genç Hafızlardan Şehitlerimiz İçin Dualar ve Kur-an’ı Kerim Tilavetleri
Alem-i İslamDerslerDünyaEkonomiFıkıh & HadisGenelGündemGünün DersiGünün DuasıGünün HadisiHayatHizmetİslamİslam ve HayatKartpostal - VecizeNur TalebeleriRisale-i NurRisale-i Nur DünyasıSorularla RisaleSual-CevapTürkiyeYazarlarımız
Boğaziçi Üniversitesi Öğrencileri ile Risale-i Nur Dersi” ŞUALAR’DAN 9.DERS ( 9. ŞUA )