Nurdanhaber-Haber Merkezi

İstanbul Şehir Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nden Endonezyalı Muhammed Haykal, Dünya Bizim okurları için Açe’den ve Açe’deki İslami hayattan kesitler aktarıyor.

Genel olarak Açe (Endonezya dilinde Aceh) bölgesinin toplam yaklaşık 4.5 milyon nüfusu var, onların %98’i müslüman ve diğer %2 de diğer dinlere mensup. Açe bölgesi Endonezya’da ‘Serambi Mekkah’ olarak tanınmaktadır. ‘Serambi’ kelimesi Türkçe’de evinin ön balkonu, ‘Mekkah’ ise Mekke şehri anlamına gelir yani ‘Serambi Mekkah’ Mekke’nin ön balkonu anlamına gelir. Bu lakabın verilmesinin 2 sebebi var: Birincisi İslam’ın Endonezya’ya ilk girişi Açe bölgesinden olduğu içindir. İkincisi ise eskiden Endonezya takım adalarında yaşayan müslümanlar, hacca gitmek üzere kendi bölgelerinden ayrılıp Açe’ye gelirler, burada birkaç gün kalıp hep birlikte Mekke’ye doğru hacca çıkarlar. Bu yüzden Açe bölgesi Endonezya’da ‘Serambi Mekkah’ olarak tanınmaktadır.

‘Serambi Mekkah’ olarak bilinmekle birlikte, Açe, aynı zamanda güçlü bir İslam kültürüne sahip olan bir bölge olarak bilinmektedir. Bunu Açe bölgesinin İslami kanunlarında görebiliriz; bir de kamuoyunun zina gibi İslam’a aykırı davranışlara karşı tepkilerini de bulabiliriz. Endonezya’da 4 tane özel bölge var, bunlardan biri de Açe bölgesidir. Açe’nin özel olmasının göstergesi oranın özel kanunları, simgesi ve bayrağının olmasıdır.

Açe bölgesi şeriat kanunlarıyla yönetilmektedir; %100 şeriat olmamasına rağmen Açe’deki yöneticiler şeriat kanunlarını uygulamak için çabalarını sürdürüyor. Buradaki uygulanan şeriat kanunlarına örnek olarak içki satmanın yasak olması, evin dışında faaliyetlerini yaparken giyilen elbiselerin İslam kurallarına aykırı olmaması, ramazan ayında sabahtan ikindi vaktine kadar lokantaların açılmaması ve plajların akşam namazından itibaren girilmesidir. Bu kuralları çiğneyenlere de İslam kanunlarına göre çeşitli cezalar verilmektedir. Ancak, el kesme ve recm gibi cezalar şimdiye kadar çeşitli sebeplerden dolayı uygulanamadı.

Açe’deki camiler

Açe bölgesindeki bulunan camiler, dış ve iç görüntü ve caminin yönetimi bakımından diğer Endonezya bölgelerinden farklı değildir. Hemen­hemen her bölgezsi tropik iklime sahip olan Endonezya’da camilerin şeklini de nerdeyse aynıdır. Buradaki camilerin çoğu açık hava camileridir, rüzgarın esintilerini caminin içinde de hissedebiliriz; ama unutmamak lazım, Endonezya’da rüzgarın esintilerden cereyan çıkmaz, hasta da olmayız inşallah. 🙂 Çünkü sıcaklık sürekli 30­35 derece civarındadır.

Buradaki camiler mahalle halkı tarafından yürütülmektedir, imamları da mahalle halkı tarafından seçilir. Her caminin, bir organizasyon gibi, başkanı, yardımcıları ve üyeleri var. Caminin imamı birden fazla olur, normalde bir caminin yaklaşık 4­5 imamı olur, bunlar da mahallenin büyüklerden olur, müezzinleri de gençlerden oluşmaktadır. Bu imamlar devlet tarafından herhangi maaş almazlar. Halkın verdiği sadakalar da, caminin elektrik, su ve diğer harcamalarına kullanılır. İmamlar, müezzinler ve davetli hatip/hocaların ücretleri de bu paradan ödenmektedirler.

Cemaatlerin ibadet yeri ve faaliyet merkezi olmasının yanısıra camiler evlilik törenlerinin de yapıldığı yerdir. Bütün müslümanlar camilerde evlilik törenini yapıp düğününü da kendi evinde ya da özel bir binada yaparlar.

SİNGAPUR’DA İSLAMİYET VE RİSALE-İ NUR HİZMETLERİ…

Açe’de Ramazan

Camiler her mahallenin kalbi ve merkezi olurlar, camiiler mahallenin en aktif yeri olurlar, bütün mahallece yapılan etkinlikler camilerde yapılmaktadır ve yine masrafları da cami kasasından ödenmektedir. Bazı durumlarda devletten de cami kasasına nakit enjeksiyonu olur.

Ramazanlarda bir çok cami sabahlara kadar açık kalır, cemaat namaz kılar, Kur’an okurlar orada, bazı camiler her gün cemaate iftar yemeğini verirler, bazıları sadece ramazanın 17’sinde cemaate açık iftar programı yaparlar, bazıları da ne iftar ne de sahur yemeği verir, cemaat iftarları ve sahurleri kendi evlerinde yapsınlar.

Ramazanın son 10 gecesinde ise bazı camilerde gece namazı ve sahur programları olur, cemaat teravih namazından sonra imamla birlikte gece namazlarını kılarlar, sonrasında hep beraber sahur yaparlar. Benim de en çok özlediğim buydu.

Açe’deki Ramazan diğer Endonezya bölgelerinden farklı olur. Az önce bahsettiğime ek olarak, Ramazan boyunca Açe bölgesindeki okullar tatil olur, sabahlardan ikindi vaktine kadar ve yatsı­teravih vakitlerinde lokantaların açılması yasaktır, teravihten sonraki vakitlerden sabaha kadar da lokantalar açık olur ve tekrar sahurdan ikindi vaktine kadar kapalı olur.

Böylece kısa bir şekilde Açe bölgesi ve Endonezya hakkında bir şeyler anlatmış oldum, inşallah az da olsa faydalı olmuştur hepimize… Teşekkürler.

Dünya Bizim