Tavizsiz bir alim: Ömer Nasuhi Bilmen

Nurdanhaber-Haber Merkezi

Cumhuriyet döneminin önemli İslam alimlerinden Ömer Nasuhi Bilmen, 1971 yılının 13 Ekim günü vefat etmişti. Bilmen, verdiği önemli ilmi eserlerin yanı sıra İslami meselelerden taviz vermeyen yapısıyla biliniyordu. “Hukuku İslamiye ve Istılahatı Fıkhiye Kamusu” isimli önemli sözlük çalışması ve İslam İlmihali günümüzde de en önemli başvuru kaynaklarıdır.

İlk tahsiline Ahmediye Medresesi müderrisi Abdürrezzak İlmî ile Erzurum Müftüsü Müderris Hüseyin Raki Efendilerden okuyarak başladı. 1908 yılında İstanbul’a gelen Bilmen, Fatih Dersiamlarından Tokatlı Şakir Efendi’nin derslerine devam etti ve icazet aldı. Daha sonra Medreset’ül Kuzat’a girdi. Burada dört yıl hukuk tahsil etti. 1912 yılında açılan ruus imtihanını da kazandı.

Fatih dersiamları arasına katıldı. Fatih Camiinde, Satırlı Medresesinde ve Daruş-Şafaka’da dersler veren ve kısa bir zaman içerisinde istidat ve kabiliyeti ile kendisini tanıtan Bilmen, ayrıca İstanbul İmam-Hatip Okulu ve Yüksek İslâm Enstitüsü’nde usul-i fıkıh ve ilm-i kelam dersleri okuttu. Temyiz Mahkemesi Şer’iyye Dairesi Mümeyyizliğinde de bulundu.

1943’te İstanbul müftülüğüne getirildi. 30 Haziran 1960 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti’nin beşinci Diyanet İşleri Başkanı olarak atandı ve daha bir yılını bile doldurmadan emekliye ayrıldı. On ay gibi kısa bir sürede görevinden ayrılmasının nedeni, dönemin yöneticilerinin Türkçe ezan ve daha birçok konuda Diyanet İşleri Başkanlığı’nı politik amaçlarına alet etmek istemesiydi.

Dini meselelerde taviz vermeyen bir yapıya sahipti. Nitekim, 1960’lı yıllarda dinde reform gerekliliğini savunan ve bunun için çabalayanlara: “Bozulmayan bir dinde reform mu olur” diyor ve İslam’ın ortaya koyduğu iman, ahlak ve hukuk ilkelerinin orijinalliğini, evrenselliğini kendinden beklenen liyakat ve cesaretle savunuyordu.

Uzun memuriyet hayatı boyunca öğretmenlik hizmetinde de bulunan Ömer Nasuhi Bilmen, Darüşşafaka Lisesi’nde yirmi yıla yakın bir süre ahlak ve yurttaşlık dersi okuttu. İstanbul İmam Hatip Okulu’nda ve Yüksek İslam Enstitüsü’nde usul-i fıkıh ve kelam dersleri verdi. Hayatının sonuna kadar ilmi çalışmalarını sürdürdü ve sekiz ciltlik tefsirini emekli olduktan sonra yazdı.

12 Ekim 1971′ tarihinde İstanbul’da vefat etti. Edirnekapı Sakızağacı Şehitliğine defnedildi.

Eserleri:

İslam Hukukunda Manevi Zararların Tazmini, 1941.

Kuran-ı kerim’den Dersler ve Öğütler, 1947-50, 3 cilt.

Eshabı Kiram, 1948.