Orta Asya’nın medeniyet eşiği: Herat

Herat, Orta Asya’nın en önemli ilim merkezlerinden olan Afganistan’ın batısındaki Herat kenti, çok sayıda tarihi ve kültürel mirası içinde barındırıyor. Sekiz yüzyıllık geçmişi ile görenleri hayran bırakan, duvarlarına ayetlerin çini ile işlendiği tarihi Herat Cuma Camisi ya da bir diğer adıyla Herat Ulu Camii, tüm ihtişamıyla dimdik ayakta duruyor. İnşasına, 1201 yılında Gurlu Sultanı Gıyaseddin Muhammed Sam tarafından başlanan ve ardından oğlu Gıyaseddin Mahmut Han zamanında tamamlanan cami, çeşitli tadilatlar ve genişletme çalışmaları geçirerek günümüze kadar ulaşmış. Dört ana giriş kapısı, yapı içindeki dörtgen avluyu çevreleyen dört ana eyvan, 403 kubbe, 30 revak ile iki büyük minareden oluşan ve bazı mimari unsurları zaman içinde değişmekle birlikte ana çizgilerini koruyan cami, sadece Herat’ın değil aynı zamanda Horasan bölgesi ve tüm Orta Asya’nın en büyük ve en önemli dini merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Herat, Afganistan tarihinde çok önemli bir yere sahip olan ve adı, Horasan bölgesinde yaptırdığı İslam sanat eserleri ile anılan Timur İmparatorluğu’nun en önemli hükümdarlarından Şahruh Mirza’nın eşi Kraliçe Cevher Şad Begüm’ün 15’inci yüzyılda Herat’ta yaptırdığı Musalla Medresesi. Kraliçe Cevher Şad Begüm’ün himayesinde büyük bir yerleşke içerisinde, Horasanlı ünlü mimar Kıyamuddin’e inşa ettirilen Musalla Medresesi ve her biri 55 metre uzunluğundaki 20 minareden günümüze sadece 5 minare kalmış durumda. Yerleşke içerisinde ayrıca Cevher Şad’ın türbesi bulunuyor.

Hilaliye Hafızlık Merasimi Yapıldı