Nurdan Haber

Osmanlı Döneminin Önemli Kişileri-9

01 Mayıs 2018 - 0:50
Osmanlı Döneminin Önemli Kişileri-9

Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Önemli Şahıslar Kimdir ? Alfabetik sıralama

 

Itri
Asıl adı Buharizade Mustafa olan Itri, 1640 yılında İstanbul’da doğdu. İlk öğreniminden sonra Yenikapı Mevlevihanesi’ne devam etti ve Türk dini musikisini öğrendi. Zenci Ahmet Efendiden edebiyat ve hat, bestekar Hafızdan musiki dersleri aldı. Kırım hanı Selim Giray’ın himayesini gördü. Sultan Dördüncü Mehmed’in takdirini kazandı. Padişaha nedimlik ve hanendelik yaptı.

Enderun’da musiki dersleri verdi. Elli yaşında saraydan ayrıldı. Esirciler kahyalığına getirildi. Ölümüne kadar bu görevinde kaldı. Itri, musikiden başka hattatlık ve meyve yetiştiriciliği ile de meşgul oldu. Itri mahlasıyla şiirler ve hece vezniyle türküler yazdı. Dini ve dindışı binden fazla eser besteledi. 1712 yılında vefat etti.

İbn Kemal
Şemseddin Ahmed İbn Kemal, 1468 yılında Edirne’de doğdu. Gençliğinde sipahi askeri olarak orduya katıldı. Edirne’de medreseye girdi. Öğrenimini tamamladıktan sonra, Edirne’deki Taşlık Medresesine müderris olarak atandı. Bu görevde iken Sultan İkinci Bayezid’in emriyle, Tarih-i Al-ı Osman adlı ilk eserini yazdı. Daha sonra Üsküp’teki İshak Paşa medresesine atanan İbn Kemal, oradan da Edirne’deki Sultan Bayezid Medresesi müderrisliğine getirildi. Yavuz Sultan Selim’in gözüne girmeyi başaran İbn Kemal, Çaldıran zaferinden sonra Edirne kadılığına, sonra da Anadolu kazaskerliğine getirildi. Mısır seferine katıldı. 1519 yılında Anadolu kazaskerliği görevinden alınarak Edirne Darülhadis müderrisliğine atandı. Kanuni Sultan Süleyman döneminde şeyhülislam olan İbn Kemal 1534 yılında vefat etti.

İbnül Emin
Asıl adı Mahmud Kemal İnal olan Türk tarihçisi ve yazarıdır. 1870 yılında İstanbul’da doğdu. Şehzadebaşı rüştiyesini bitirdi, bir süre Mülkiye’de okudu. Hukuk fakültesine devam etti. Arapça, Farsça, Fransızca, din bilimleri, hadis ve hat sanatını öğrendi. Vilayatı Mümtaze ve Muhtare kaleminde, Sadaret Mektubi kaleminde ve Vilayeti Sitteyi Teftiş ve Islahat komisyonunda çalıştı. Vilayeti Mümtaze kalemi müdürü oldu. Türk İslam eserleri Müzesini kurdu ve müdürlüğünü yaptı. Biyografi ve tarih alanında eserler verdi. Eserlerinden bazıları şunlardır : Son Asır Türk Şairleri, Osmanlı Devletinde Son Sadrazamlar, Son Hattatlar, Hoş Sada.

İbrahim Müteferrika
Türk matbaacısı olan İbrahim Müteferrika, 1674 yılında Macaristan’ın Kolojvar kentinde doğdu. Protestan bir Macar ailesinin oğlu olan İbrahim Müteferrika İlahiyat öğrenimi gördüğü sırada Türklere esir düştü. İstanbul’a getirildi ve Müslüman oldu. Osmanlı Devleti’nde (vezirlerin emirlerini ilgililere duyurma görevi) müteferrikalık yaptı. Dil bilmesinden dolayı başka devletlerle olan müzakere heyetlerinde bulundu. Bir süre, Türkiye’ye davet edilmiş bulunan Macar beyi F.Rakoezi’nin hizmetine verildi.

Macaristan’daki öğrenimi sırasında basım ve hak işlerini de öğrenmiş bulunduğundan bir matbaa kurmayı amaç edindi. 1719-1720 yılları arasında matbaayı kurdu. İbrahim Müteferrika’nın bu teşebbüsüne karşı çıkan din taassubunun yenilmesinde, Damad İbrahim Paşa’nın büyük yardımı oldu. Bununla birlikte, matbaanın açılmasına ancak dini olmayan eserler basmak şartıyla fetva verildi. Bu matbaada basılan ilk önemli eser Vankulı Lugati’dir. Bundan başka 16 önemli eser ve bazı haritalar da basıldı. İbrahim Müteferrika’nın matbaası tarihteki ilk Müslüman Türk matbaasıdır. Fakat Türkiye’de gayrimüslimlerin daha önce açmış bulundukları matbaalar vardır.

İbrahim Paşa
İbrahim Paşa, 1789’da Kavala’da doğdu. Babası Kavalalı Mehmed Ali Paşa’dır. Babası Mısır’da yarı bağımsız bir idare kurduğu sırada İbrahim İstanbul’daydı. İbrahim, buradan Mısır defterdarlığına tayin edildi. Kölemen ve Vahhabilerin isyanlarını bastırmak üzere Said’e (Yukarı Mısır) gönderildi. Burada Bedevilerle mücadele etti.

Vahhabi harketi Suriye ve Irak’ı tehdit etmeye başlayınca, babası tarafından bu sorunu çözmekle görevlendirildi. İbrahim, bunun üzerine 1816 yılında Hicaz’a hareket etti. Bir süre Medine’de kaldı. Halka iyi davranarak kendine taraftar topladı. Bu sırada kendisine “Paşa” ünvanı verildi. El-Reis ve El-Şekre gibi önemli yerleri ele geçiren İbrahim Paşa, isyanı bastırdı. Mora isyanı başlayınca, Osmanlı devleti tarafından yardımı istenen Kavalalı Mehmed Ali Paşa, isyanın bastırılması işini oğlu İbrahim Paşa’ya verdi. İbrahim Paşa, Osmanlı donanması ile birleşmek üzere Rodos’a gitti. Sonra Mora’ya geçti. Modon’a girdi. Navarin’i kuşattı ve teslim olmaya zorladı. Yunanlılara yardıma gelen İngiltere, Fransa ve Rusya, Navarin’de Osmanlı donanmasını yaktı. Bu sırada Yunanistan bağımsızlığını ilan etti. İstediği Suriye valiliğini alamayan Kavalalı Mehmed Ali Paşa, İbrahim Paşa’yı Suriye’ye gönderdi. Kısa sürede Kudüs ve Nablus’u aldı. Sur, Sayda, Beyrut ve Trablus gibi şehirleri ele geçiren İbrahim Paşa, burada sükuneti sağlamaya çalıştı. Müslüman olmayanlara bazı imtiyazlar verdi. Halkın ve Avrupalıların takdirini kazandı.

Üzerine yollanan Osmanlı kuvvetlerinin hepsini yenen İbrahim Paşa, Adana’ya kadar ilerledi. Daha sonra da Osmanlıların kendisini durdurmak için atadıkları Mehmed Reşid Paşa ile karşılaşmak üzere Konya’ya gitti. Yapılan savaşta İbrahim Paşa, Osmanlı Ordusunu yendi ve Kütahya’ya kadar ilerledi. Yapılan Kütahya antlaşması gereği Suriye, Filistin ve Adana Mısır’a bırakıldı. İbrahim Paşa Suriye genel valiliğine getirildi. Bir süre sonra, Kavalalı Mehmed Ali Paşa ve Osmanlılar arasındaki antlaşmazlık, Mısır valiliğinin veraset usulü ile (hidivlik) Mehmed Ali Paşa ailesine bırakılması ile son buldu. İbrahim Paşa, bu gelişmelerden sonra Suriye’yi terk etti ve Mısır’ın içişleri ile uğraşmaya başladı. Babasının yaşı ilerleyince Mısır idaresini eline aldı. İstanbul’a çağrılarak valiliği tasdik edilen İbrahim Paşa, Mısır’a dönüşünden kısa bir süre sonra, 1848 yılında Kahire’de öldü.

İdris-i Bitlisi
Akkoyunlu Sultanı Uzun Hasan’ ın oğluYakub’ un yanında memur olarak çalıştı. Daha Osmanlıların himayesine girerek Sultan Birinci Selim’ in yanında bulundu. Padişahın İran seferine katılan İdris Bitlisi’ nin Doğu bölgesinin fethinde büyük yardımları olmuştur. Mardin’ i ele geçirdi. Musul’ un ilhakında etkin rol oynadı. Memleketin dahili işlerini düzenlemek amacıyla çalışmalar yaptı. Mısır’ ın fethinde de bulunan Bitlisi, ilk sekiz osmanlı padişahı hakkında Farsça manzum bir tarih yazdı. Heşt Behişt (Sekiz Cennet)

İsa Çelebi
İsa Çelebi, Yıldırım Bayezid’in oğullarından biridir. Timur’un, babası Yıldırım Bayezid’i 1402 yılında Ankara Meydan Savaşı’nda yenmesinden sonra Bursa ve Balıkesir’e yerleşti. Yıldırım Bayezid’in ölümü ile şiddetlenen kardeş kavgalarına katıldı. Fetret Devri içinde yaşanan bu taht mücadeleleri sırasında, Saruhan ve Menteşe beyliklerinden yardım aldı. Ancak kardeşi Musa Çelebi tarafından öldürüldü.

İsmail Dede Efendi
Klasik Türk Müziğinin en büyük isimlerindendir. III. Selim, II. Mahmud ve Abdülmecid tarafından çok sevildi. Beşyüzden fazla bestesinden günümüze 267’si ulaştı.

Alfabetik sırlama ile Osmanlıda önemli kişiler

A B C-Ç D E F G  H

 

Kaynak: Forum Gerçek

 

Alem-i İslamBediüzzaman'danDr. Mehmet Rıza DerindağDünyaGenelGünün Hadisiİslam ve HayatMisafir YazarlarNur TalebeleriTürkiyeYazarlarımız
Leyle-i Regaib Özel 5.000 Hatim Programı
Alem-i İslamBediüzzaman'danDünyaGenelGündemGünün DersiGünün Hadisiİslam ve HayatNur TalebeleriTürkiyeYazarlarımız
Genç Hafızlardan Şehitlerimiz İçin Dualar ve Kur-an’ı Kerim Tilavetleri
Alem-i İslamDerslerDünyaEkonomiFıkıh & HadisGenelGündemGünün DersiGünün DuasıGünün HadisiHayatHizmetİslamİslam ve HayatKartpostal - VecizeNur TalebeleriRisale-i NurRisale-i Nur DünyasıSorularla RisaleSual-CevapTürkiyeYazarlarımız
Boğaziçi Üniversitesi Öğrencileri ile Risale-i Nur Dersi” ŞUALAR’DAN 9.DERS ( 9. ŞUA )