Nurdanhaber-Haber Merkezi

Ragheb Mustafa Galvesh, duygu dolu bir sesle dinleyenlerin kalplerini saran, tahmin edileceği üzere oldukça nağmeli bir okuyuşa sahip. Deniz Baran yazdı.

Mükemmel tilavetiyle, yüreklere tesir eden sesiyle geniş kitleleri kendine hayran bırakan Kur’an kârilerini sizlere tanıtmaya başladığımızdan bu yana haftalar geçti. Yazı dizisi ne kadar ilgi çekiyor, ne kadar okuyucu “Kur’an’ı iyi ki bir de bu zattan dinlemişim” diyerek etkileniyor bilinmez ama şahsen, sadece kâri olarak değil, ekseriyetle, âlim kimlikleriyle de ümmet için çok önemli bir role sahip olduklarını düşündüğüm isimleri hevesle sizlere taşıyorum. Bir kişi dahi beğense, sevdiğim bir şeyi paylaşmanın heyecanını yaşarcasına mutlu oluyorum. Birçoğu hayatını Kur’an ile bütünleştirmiş bu kimselerin bizlere açtığı ufukları göstermeyi dahi bir hizmet olarak belliyorum.

Böyle bir şevkle sürdürdüğüm yazı dizisinde Mescid­i Haram merkezli başladık yolculuğumuza. Kâbe imamlığı şerefine nail olmuş meşhur kârilerden yol çıkıp Hicaz’ın ve Körfez’in en özel kârilerini, hafızlarını sayfalarımıza taşıdık. Bu bölgeden yaklaşık on ismi mevzubahis ettikten sonra bir başka bölgeye göç etme zamanı da geldi. Kârilik ve hafızlık bahsi açılınca şüphesiz Hicaz’dan ve Körfez bölgesinden aşağı kalmayacak ve hatta birçok kimselere göre en tepede yer alacak topraklara uğruyoruz: Mısır.

Mısırlı hafızlar neden bu kadar meşhur?

İslâm medeniyetinin en büyük merkezlerinden olan Mısır, sadece hafızlık değil, Kur’an eğitimi ve hâliyle hafızlık deyince akla ilk gelen yerlerden. Önceki asırlarda Mısır nasıl görülürdü yeterince bilgim yok ancak son iki asırdır Mısır, Kur’an okuyuculuğunun adeta kalbi olarak görülüyor. Bunun en büyük sebebi ise Mısır’ın dünya çapında en çok teveccüh gören, en büyük şöhrete sahip kârileri yetiştirmiş olması. Birçok kimse için Mısır tilavet tarzı, mana ve makamın iç içe geçişinin zirvesidir. O kimseler için Mısırlı kâriler en çok yürekleri titretenlerdir. Ve bu kimseler hiç de azımsanmayacak bir kitledir, Müslüman coğrafyanın her bucağındandır. Demem odur ki Mısır tarzı Kur’an tilaveti, etkileyici kârileri sayesinde dünyanın her tarafına ulaşmıştır. Şüphesiz ki Türkiye’deki okuyucunun ekseriyetinin aklına da meşhur hafız veya kâri denince akla ilk gelen isim Mısırlı olacaktır. Sıradaki yazılarda bahsedeceğimiz isimlerin de şu ana kadar hakkında yazdığımız Suudi isimlerden daha tanıdık geleceğini tahmin ediyorum.

Kimler yok ki Mısırlı meşhur hafızlar arasında: Abdussamed, Mustafa İsmail, Sıddık Minşevi, Tantavi, Mahmud Tuhi, Yusuf Behtimi… Mısır ekolünün başat isimleri olan bu zatlar, tüm ümmetin sahiplendiği, tüm dünyanın saygı duyduğu Mısırlı kârilerin sadece birkaçı. Ben ise her birine değinmeyeceğim, zira hem bu çok uzun vakit alırdı hem de yeterli bilgi kapasitesi oluşturmak güç. Yazı dizisine başlarken sahip olduğum prensibi Mısır’da da devam ettirip bizzat dinlediğim ve etkilendiğim sesleri taşımak gayretindeyim. Bu sebeple sınırla sayıda birkaç ismi seçeceğim sadece. Belki sürpriz olacak ama Abdulbasid Abdussamed hakkında yazmayacağım mesela. Fakat bu yazı ile bahsedeceğim ilk isme sözü getirmeden evvel, girizgâhı bir konuyla daha genişletmek istiyorum: Mısırlı isimler neden bu kadar meşhur, Mısır’ı hafızlığın/ kâriliğin kalbi yapan nedir?

Mısır’da oldukça disiplinli ve yaygın bir hafızlık eğitimi mevcut. Birçok çocuk küçük yaşlarda Kur’an ile tanışıp henüz zihinleri berrak iken Kur’an ve hafızlık eğitimi alıyor. Kimilerinin dediğine göre 1 yılda hatta 1 yıldan az sürede hafız olabilen çocukların sayısı az değil. Ayrıca Kur’an eğitimi sadece çocukken gidilen kurslarla sınırlı değil. Devlet okullarında da önemli bir eğitim veriliyor. Yüksek öğretime geçince ise daha hafızlığa teşvik edici uygulamalar görülüyor. Örneğin El Ezher vb. bazı üniversitelerden mezun olmak için hafızlık şartı arandığını okudum ki bu şüphesiz çok etkili bir uygulama. Kur’an okuma yarışmaları da hakeza yaygın etkinliklerden biri. Kısaca en yoğun Kur’an eğitiminin mevcut olduğu ülkelerin arasında bulunuyor Mısır.

Mısır’da hafızlığın ve kâriliğin bu denli öne çıkmasının tek sebebi formel eğitim de değil. Bizim ülkemizde ve birçok coğrafyada hafızlık, bu çabayı özel olarak gösterme gayretindeki kimseler yahut ancak âlim kimseler tarafından sahip olunabilen bir özellik gibi görülse de Mısır toplumunda durum böyle değil. Esnaftan öğrencisine kadar toplum içindeki farklı katmanlardan birçok profilde insan hafız olarak karşınıza çıkabiliyor. Kur’an ile iç içe bir hayatın bunda etkisi büyük. Eğitim sahasında başlayan bu iç içelik, kültür, hukuk, sanat gibi alanlarda devam ediyor. Örneğin Mısırlı hafızları dünya çapında ünlü yapan Kur’an tilaveti yayınları aynı zamanda Mısır toplumu içinde de büyük bir yer tutuyor. Radyolarda, televizyonlarda onlarca kâri tarafından yapılan yayınlar halk tarafından sıklıkla takip edildiği için (anadilin Arapça olduğunu da düşünürsek) otomatik bir Kur’an ezberleme ve okuyabilme süreci herkes için devam ediyor. Kahire sokaklarında dolaştığım zaman Kur’an yayını yapan bir radyo kanalının açık olduğu çok dükkân görmüşümdür gece gündüz fark etmeksizin.

Oldukça nağmeli bir okuyuşa sahip Galvesh

SİNGAPUR’DA İSLAMİYET VE RİSALE-İ NUR HİZMETLERİ…

Mısır ekolünü doğuran faktörlerden de bahsettiğimize göre bize Mısır’ın kapılarını açacak ilk kârimizden bahsedebiliriz. Aynı zamanda mana ile makamı sesinde mükemmel şekilde birleştiren o berrak sesiyle Mısır ekolünün en iyi temsilcileri arasında olan Ragheb Mustafa Galvesh’ten.

Mısır tarzını en çok sevdiren manayı tilavet sırasındaki tonlamalarla verme konusunda oldukça başarılı olan Galvesh, duygu dolu bir sesle dinleyenlerin kalplerini saran, tahmin edileceği üzere oldukça nağmeli bir okuyuşa sahip. Duru, dingin sesi muadili bazı kârilere nispeten kalın olsa da yeri geldiğinde oldukça tiz bir ton da çıkarabiliyor Galvesh. Zaten hep bahsettiğimiz “manayı makamla içe içe geçirme” kavramını sağlayan en büyük şey de tonlar arası iniş çıkışlar denebilir.

Mustafa İsmail, Halil el Hosary gibi büyük kârilerin olduğu bir dönemde onların yanına adını yazdıran Galvesh hakkında çok fazla bilgiye ulaşamadım fakat hayatına dair temel noktaları biliyoruz. Mısır’ın Algharbia Bölgesi’nde bir köyde doğan büyük kâri, 15 Temmuz 1938’de dünyaya gözlerini açmış. (Böylece şu ana kadar bahsettiğimiz 60­70’li yıllarda doğmuş olan görece genç kârilerin bir üst jenerasyonuna Mısır’da geçmiş oluyoruz.) Çok genç yaşta Kur’an eğitimine başlayan Galvesh sonrasında Dassouqi şehrindeki Dassouqi Camii’nde imamlık yapmış.

Tanınırlığı Mısır’ın sınırlarını aşan Galvesh, özellikle Ramazanlar’da farklı ülkelere de ziyarette bulunmuş. Bu ülkelerin arasında Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar var.

Galvesh’in yaşadığı dönemde kayda alınmış hatmi mevcut. Kendisinin videoları ve kayıtları onlarca yıldır ilgi görüyor. Uzun süre önce yapılmış kayıtlar günümüzde paylaşım sitelerinin de verdiği olanakla hâlâ binlerce kişiye ulaşıyor.

Dünya bizim