28 Nisan tarihinde yaşanmış, bilmeniz gereken önemli olayları sizler için derledik.

1915 – Birinci Kirte Muharebesi başladı

Çanakkale Savaşı, 25 Nisan 1915 günü Arıburnu Cephesi’nde bir, Seddülbahir Cephesi’nde beş kumsala İtilaf Devletleri kuvvetlerince yapılan çıkartmalarla başlamıştı. Çıkartmanın ilk günü sona erdiğinde Seddülbahir Cephesi’nde beş çıkartma kumsalından merkezdeki üçü birleşmiş durumdadır, Ertuğrul Koyu-Teke Koyu-İkiz Koyu.

Bu bölgenin sağ yanındaki Hisarlık çıkartma bölgesi merkez bölümle henüz temas sağlayamamıştır. Zığındere Koyu’ndaki İngiliz çıkartma birlikleri ise 27 Nisan 1915 sabahı, çıkartmadan 24 saat sonra tahliye edilmiştir. Sonuç itibarıyla Müttefik ileri harekatları izleyen birkaç gün süresince bu merkez konumdaki cepheden yapılacaktır.

İngiliz 29. Tümen Komutanı General Hunter Weston, 26 Nisan’da ertesi sabah sahile çıkması tamamlanmış olan 3 Fransız tugayının katılımı ile Alçıtepe yönünde taarruza karar vermişti. Ancak 26 Nisan akşamı, Fransız tugaylarının cepheye intikalinin ancak öğlene doğru tamamlanabileceğini öğrenince taarruzu öğlene ertelemeyi uygun bulmuştu.

27 Nisan sabahı ise söz konusu birliklerin karaya çıkışının gecikeceği ortaya çıkmıştır. Fransız tugaylarını beklemeden taarruza girişmeyi uygun bulmamıştır çünkü ilk iki günkü çatışmalarda 29. İngiliz Tümeni oldukça hırpalanmış durumdadır. Bu çatışmalarda tümenin üç tugay komutanı da savaş dışı kalmıştı.

On iki tabur komutanından sadece üçü görev yapabilecek durumdadır. Özellikle 86. Tugay’ın kayıpları ağırdır. Bu tugayın dört taburu, subayların yarıdan fazlasını, eratın ise üçte birini kaybetmiştir. Tüm bu nedenle harekât, 28 Nisan 1915 sabahına ertelenmiştir.

Çıkartmadan itibaren 48 saat içinde belirlenen hedeflere ulaşamayan General Sir Ian Hamilton, 28 Nisan 1915 sabahı, Fransız taburlarının karaya çıkışının da tamamlanmasıyla, Kirte Köyü’nün ele geçirilmesi için yeni bir taarruza başlamıştır. İngilizler, ilk iki gün boyunca sürekli ağır kayıplar veren İngiliz 29. Tümeni’ni takviye etmişlerdi.

Bu süre içinde Seddülbahir Cephesi’ne beş Fransız taburu, iki İngiliz deniz piyade taburu ile bir topçu bataryası daha çıkartılmıştı. Seddülbahir Cephesi’nde 28 Nisan sabahı İngiliz 29. Tümen Komutanı General Hunter Weston emrinde 19 tabur, 9. Osmanlı Tümeni Komutanı Albay Halil Sami Bey komutasında ise 12 tabur gücünde kuvvet bulunmaktadır.

1916 – Kut’ül Ammare bölgesinde 5 aydır kuşatma altında bulunan İngiliz birlikleri teslim oldular.

Uzun çatışma ve ablukanın ardından General Townshend 26 Nisan 1916 günü Osmanlı ile anlaşmak için görüşmelere başlamak zorunda kaldı. Anlaşmaya varılamamasının ardından Halil Paşa İngilizlere eğer 29 Nisan günü teslim olmazlar ise saldırıya başlanacağını da bildirdi.

Halil Paşanın uyarısı sonrasında 28 Nisan akşamı Kut’ül-Amare’den patlama sesleri duyulmaya başladı ve sabaha kadar şehirden alevler yükseldi. 5 aydır kuşatma altında bulunan İngiliz birlikleri teslim oldular.

1920 – İstanbul Hükümeti, Anadolu’da saltanatı devam ettirmek amacıyla Anadolu Fevkalade Müfettiş-i Umumiliği’ni yayınladı.

1935 – “Hilal-i Ahmer Cemiyeti”nin adı Kızılay olarak değiştirildi.

1867 yılında Paris’te açılan sağlık sergisi münasebetiyle milletlerarası bir Kızılhaç Sıhhiye Konferansı toplandı. Osmanlı Hükümeti bu konferansa Mekteb-i Tıbbiye Tatbikat Muallimi Miralay Dr. Abdullah Bey’i göndermişti.

Dr. Abdullah Bey, konferans dönüşü Cenevre Mukavelenamesinin Türkiye tarafından da tatbik edilmesini istedi. Girişimleri sonucu Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa’nın emirleriyle ve Tıbbiye Nazırı Marko Paşa ile Kırımlı Dr. Aziz Bey’in teşebbüsleriyle 66 azadan oluşan Mecruhin ve Marday-ı Askeriye İmdat ve Muavenet Cemiyeti (Asker, Hasta ve Yaralılara İmdat ve Yardım Derneği) ’ni 11 Haziran 1868 yılında kurdular.

Böylece geçici başkanlığa Marko Paşa’nın, Genel Sekreterliğine Dr. Abdullah Bey’in getirildiği Kızılay’ın kuruluşu tamamlanmış oldu.

1897’de Osmanlı Yunan savaşının başlaması ile, Cemiyet Nurican Efendinin Başkanlığında 24 Mayıs 1897’de yeniden toplandı. Eski üyelerden hayatta olmayanların yerine yenileri seçildi.

Halktan ve Kızılhaç’tan yardımlar alan Cemiyet ordu için bol miktarda sağlık malzemesi ile iki tane hastane vapuru kiraladı. Savaş bittikten sonra cemiyet 1908 ikinci meşrutiyete kadar yine faaliyetlerini yavaşlattı ve pasif duruma geçti.

Adıyaman’da 70 Milyon Yıllık ‘Gastropod’ Fosili Bulundu

Bu süre içinde Cemiyetin en önemli aktivitesi Uluslararası 8. Kızılhaç Konferansına Besim Ömer Paşa’yı temsilci olarak göndermesidir. Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyetinin Hilal olan simgesi Kızılhaç Örgütlerince benimsenmesine karşın resmi olarak kabul edilmemişti.

Besim Ömer Paşa bu konferansta hilalin kullanılması için girişimlerde bulunmuştur. Hilal bundan sonra yarı resmi olarak kullanılmaya devam edilmekle birlikte, resmi olarak tanınması için 1929 yılına kadar beklenmesi gerekecekti.

Cemiyetin adı 28 Nisan 1935’te Türkiye Kızılay Cemiyeti, 22 Eylül 1947’de Türkiye Kızılay Derneği olarak değişti.

1945 – İtalyan diktatör Benito Mussolini ve metresi Clara Petacci kurşuna dizildi ve cesetleri bir benzin istasyonunda ayaklarından asılarak teşhir edildi.

Avrupa’nın ilk faşist lideri olan Benito Mussolini, İtalya’nın başına geçtiği 1922 yılından sonra terör estirmeye başladı. Faşist parti dışındaki partileri kapatmak, gazetelere sansür uygulamak, sendikaları yasa dışı ilan etmek gibi pek çok faşizan politikayla halkı bezdirdi.

Adolf Hitler ile müttefik olan faşist diktatör, saldırgan iç ve dış politikaları nedeniyle 400 bin insanın ölümünden sorumluydu. Roma İmparatorluğu’nu yeniden canlandıracağını iddia ediyordu. Cephelerdeki ve iç siyasetteki başarısızlıklarıyla başlayan çöküşünün ardından 25 Nisan 1945’te komünist partizanlar tarafından yakalandı.

28 Nisan’da metresi Clara Petacci ile birlikte kurşuna dizilerek öldürüldü.  Ertesi gün Mussolini’nin, sevgilisinin ve birkaç yandaşının cesedi Milano’da Loreto Meydanı’ndaki Esso benzin istasyonunun çatısından baş aşağı sallandırıldı.

1960 – İstanbul Üniversitesi’nde çıkan olaylarda, Orman Fakültesi öğrencisi Turan Emeksiz öldü. İstanbul ve Ankara’da sıkıyönetim ilan edildi.

Tahkikat Komisyonu’nun kurulmasına dair kanunun kabul edilmesi üzerine 28 Nisan 1960 sabahı İstanbul Üniversitesi bahçesinde düzenlenen protesto mitingi sırasında öldürülen üniversite öğrencisidir.

Üniversite öğrencilerinin düzenledikleri bu miting sırasında, polislerin okul bahçesine girmeleri üzerine olaylar büyümüş ve Beyazıt Meydanı’na kadar genişlemiştir. Bu sırada polisler tarafından öğrencilere ateş açılmış ve Malatya doğumlu Orman Fakültesi öğrencisi 20 yaşındaki Turan Emeksiz öldürülmüştür. Memleketi Malatya’da ismi bir caddeye ve bir liseye verilmiştir.

Ancak 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında bu caddenin ismi Milli Egemenlik Caddesi, lisenin adı ise Malatya Lisesi olarak değiştirilmiştir. Caddenin adı yoğun istek üzerine 2013 yılında yeniden Turan Emeksiz yapılmış ancak, Lisenin adı Malatya Lisesi olarak kalmıştır.

İstanbul Üniversitesi öğrenci yemekhanesine ismi verilmiştir. Ayrıca İstanbul’da şehir hatları vapuruna ismi verilmiştir. Bu vapur şu anda Mudanya’da restoran olarak kullanılmaktadır. Ayrıca İstanbul Üniversitesi Beyazıt kampüsünde anıtı, Cağaloğlu’ndaki Eminönü Halk Eğitim Merkezi önünde mermer bir büstü ile Malatya’da bir büstü bulunmaktadır.

Ayrıca Gaziantep’te bir mahalleye, Ankara’da Irak ve Kanada Büyükelçiği önündeki sokağa ismi verilmiştir. Turan Emeksizin Malatya Atatürk Anıtı yakınında bulunan büstü, 12 Eylül öncesinde TÖB-DER ve sol görüşlü kişilerin yaptığı bir yürüyüş sonunda Atatürk Anıtı önündeki saygı duruşu sırasında az sayıdaki ülkücünün provokasyonu ile polisin kitleye müdahalesi sonucu çıkan karışıklıkta parçalanmış ancak yerine yenisi konmamıştır.

1980 – Abdi İpekçi’nin katil zanlısı Mehmet Ali Ağca, İstanbul’daki yargılamada gıyabında idama mahkûm edildi.